ANTİK MISIR: Bölüm 2 Mısır Tanrıları

Antik Mısır yapılarını inceleyebilmek için Mısır Mitolojisini de bilmek gerekebilir. Çünkü hiyeroliglifleri, yapıları ve heykelleri anlamak ve çözümlemek için bunlara ihtiyacımız olabilir. Ve hikayesel olarak baktığımızda da bunlar sizleri cezbedebilir. Bu yazıda da Mısırdaki başlıca tanrı ve tanrıçalara bakacağız. Çünkü çok fazla sayıda var. Siz bu konularda meraklıysanız araştırmaya devam edebilirsiniz ve bizlerle paylaşırsanız da seviniriz.

NU, NUN :

Tanrı Nu, herşeyin babası olarak bilinir ve herşey ondan gelmiştir. Kainatın ilk sularının tanrısı olduğu düşünülmektedir. Elinde kayık ile veya bedeninde sularla tasvir edilir.

RA:

Ra, çoğu insanın mısır tanrıları içinde bildiği ve aklına gelen ilk isimdir. Güneş tanrısı olduğu bilinmektedir. Görsel olarak atmaca kafalı bir insan olarak tasvir edilmiştir. Kafasının üstünde bir daire vardır. Ana şehri Heliopolis’dir. Kefren Firavunundan başlayarak,  diğer hükümdarlar, Ra‘nın soyundan geldiklerini söylemişlerdir. Doğmamış veya batan güneşe de Atum adını alır. Bazen de Ra-Atum olarak anılmıştır.

AMON, AMUN :

Amon ilk başlarda daha alt kademe tanrı iken, Thebes’lilerin Mısır’da güçlenmeleriyle birlikte baş tanrı olmuştur.(Bildiğin terfi almış) Ve o zamanlardan sonra yaratıcı tanrı olarak anılmaya başlanmıştır. Kendisi için dünyanın en büyük tapınağı olan ve bir önceki yazımızda bahsettiğimiz Karnak Tapınağı inşa edilmiştir. Bir dönemde Ra ile birleştirilerek Amon-Ra ismini almıştır ve Boğa olarak tasvir edilmiştir. Amon ise yukarıda gördüğünüz gibi resmedilmiştir. En büyük ayırt edici özelliği başında ki külahtır.

OSIRIS:

Mısırda ki önemli tanrılardan biri olan Osiris, bazı kaynaklarda Geb(Dünya, yeryüzü Tanrısı) ve Nut(Gökyüzü Tanrıçası)‘un çocukları, bazı kaynaklarda ise Ra‘nın çocuğudur. Isis, Seth ve Nephythys ile kardeştir ve Isis ile evlidirler. Horus ve Anubis‘in babalarıdır. Ölüm ötesinin yani dirilişin tanrısıdır. İyilik tanrısı olarak da bilinir. Orion takım yıldızıyla ilişkilendirilir. Kardeşi Seth tarafından öldürülmüştür. Sivri bir külahla, vücüdu sargılı ve elleri çapraz olarak tasvir edilmiştir. Bir elinde kamçı bir elinde de asa tutar.

ISIS:

Osiris‘in kardeşi ve kocasıdır. Horus ve bazı kaynaklara göre Anubisin annesidir. En önemli tanrıçadır. Bütün firavunların sembolik olarak annesidir. Başından taht vardır ve kollarında Ma’at(Gerçek ve Hukuk Tanrıçası)ın tüyleriyle tasvir edilmiştir. Ayrıca kafasının üstünde iki boynuz ve ortasında daire olacak şekilde de resmedilmiştir. İsminin anlamı da ‘taht’ dır. Hayat veren ve doğa tanrıçası olarak bilinir. Sirius takım yıldızıyla ilişkilendirilmiştir. Kobra yılanı ise kutsal hayvanıdır.

NOT: Piramitlerin konumlandırılmasında Orion ve Sirius takımyıldızına göre yapılmıştır. Bu da mükemmel bir matematiksel başarı olarak nitelendirilir.

HORUS:

Osiris ve Isis‘in çocuğudur. Babasını öldüren Seth‘ten intikam almış ve başa geçmiştir. Yeryüzünün Kralı ve Gök Tanrısıdır. Şahin kafalı olarak betimlenen Horus çoğu zaman Ra ile karıştırılır. Horus herşeyi gören gözlere sahiptir. Bu gözden hiçbir şey kaçmaz ve vicdanın gözü diye söylenmiştir. Isis bütün firavunların annesi olarak görüldüğünden, firavunlar da kendilerini Horus‘un yeryüzündeki cisimleşmiş hali olarak görürlerdi. Belki de bu yüzdendir ki Piramitlerde ismi sıkça geçmektedir.

SETH:

Gelelim her mitolojide olduğu gibi kötü ve karanlık tanrı bölümüne. Seth Mısır mitolojisinde negatif veya kötü güçlerin tanrısı olarak bilinir. Bununla birlikte de kendisi çöl tanrısıdır. Kardeşini(Osiris) öldürmüştür. Kendisi şeytani bir figür olarak gösterilir. Aşağı Mısır’ın hükümdarıdır. Seth herhangi bir hayvana benzemeyen ama çoğunlukla sırtlan gibi bir baş ile resmedilir.

ANUBİS:

Anubis mitolojide kimin oğlu olduğu tam olarak belli değildir. Kimi rivayetlere göre Osiris ve Isis‘in oğludur, kimi kaynaklara göre ise Nephythys ve Osiris’in oğludur. Kendisi Ölüler tanrısı, Mezarlıklar Tanrısı veya Mumyalama tanrısı olarak da bilinir. Ayrıca insanların ölümden sonra kalplerini bir tüy ile tartan yine Anubistir. Anubis Mitolojide çakal başlıklı olarak resmedilmiştir. Buda mezarlıklara gelenlerin korkutulması içindir ve mezarlıklar da Anubis heykelleri bulunur.

THOTH:

Thoth Mısır’ın Bilgelik Tanrısıdır. İnsanlığın bütün bilgilerini ve söylenmiş her şeyi kaydeder. Ma’at‘ın kocasıdır.Kafası ibiş kuşu ve bedeni insan şeklinde tasvir edilmiştir ve elinde bir dolmakalem ve parşömen bulunur. Hiyeroligliflerin mucidi sayılır. Ayrıca tarot falının da Thoth‘dan geldiği söylenmektedir.

Bunlarla birlikte Antik Mısırda bir çok tanrı bulunmaktadır. Sizde meraklıysanız araştırıp bizlerle paylaşabilirseniz seviniriz. Bonus olarak da Ma’at (Adalet Tanrıçası) ve Hathor(Aşk Tanrıçası)u bilmekte fayda var.

Tasarımla ve takipte kalın. Saygılar…

Not: Mısır Tanrılar isminde bir film de mevcut isterseniz onuda izleyebilirsiniz 🙂